Rumi on Death and Dying

You Cannot Escape Death


How long will you run away from your death?
How long will you sing death songs
like a mortal bird on top of a Judas tree?
Soon you'll be dragged and pushed toward your death.
Why? because “To God We All Shall Return.”

How long will you place teeth-locks
on your house doors?
Why do you pick up grains like a helpless bird,
if death catches you right inside its bird trap?

The galloping steed of afterlife
and its silver-plated saddle are ready,
why are you still sitting on a wooden horse?
Don't bother planning your funeral procession;
just wash your hands off this transitory material world.

Remove the long skirt of your material life;
go put on the white coffin cloth of death.
Exit this artificial garden and its fake green fields;
go enter deep into the dirt and blood.
Rumi


تا کی گریزی از اجل در ارغوان و ارغنون

نک کش کشانت می برند انا الیه راجعون

تا کی زنی بر خانه‌ها تو قفل با دندانه‌ها
تا چند چینی دانه‌ها دام اجل کردت زبون

شد اسب و زین نقره گین بر مرکب چوبین نشین
زین بر جنازه نه ببین دستان این دنیای دون
برکن قبا و پیرهن تسلیم شو اندر کفن

بیرون شو از باغ و چمن ساکن شو اندر خاک و خون                          

حضرت مولانا جلال الدين بلخي رومي

Don't Come To My Shrine Without Your Frame Drums!

Ghazal # 683 from Rumi's Divan-e Kabir

If you use the wheat grown on my grave to bake some bread,
it will get you totally intoxicated!
The bread baker and the dough will go insane,
and the bread oven will start singing drunken songs!

If you make a pilgrimage to my shrine,
my gravestone will force you to start dancing!
O brother,
don't come to my shrine without your frame drums;
it's a sin to put on a sad face when attending the Feast of God!

Even with my chin all tied up and laying in a dark grave,
my mouth still craves for my sweetheart's opium and sweets!
Even if you rip my white coffin cloth to cover your chest,
this tavern-hopping dervish will still manage to undress you!

From every corner of my shrine,
drunkards' loud singing and clapping noises can be heard.
I guess a job well done ends up creating even more jobs!
God has molded me with the wine of love
even if my decomposed corpse is entirely pulverized,
I will still remain a lover.

I'm a seasoned drunkard,
the very essence of my existence is the wine of love.
Tell me: aside from drunkenness,
what other effects does the wine of love have on you?!
My soul shall fly away towards the soul-tower
of my Shams-al-din Tabrizi.
My liberated soul shall not remain even for an instant
inside this dark and lifeless grave.
Rumi

 غزل شمارهٔ -683 - ديوان كبير - حضرت مولانا جلال الدين بلخي رومي

ز خاک من اگر گندم برآید

 از آن گر نان پزی مستی فزاید

خمیر و نانبا دیوانه گردد

 تنورش بیت مستانه سراید

اگر بر گور من آیی زیارت

  تو را خرپشته ام رقصان نماید

میا بی دف به گور من برادر

  که در بزم خدا غمگین نشاید

زنخ بربسته و در گور خفته

 دهان افیون و نقل یار خاید

بدری زان کفن بر سینه بندی

 خراباتی ز جانت درگشاید

ز هر سو بانگ جنگ و چنگ مستان

 ز هر کاری به لابد کار زاید

مرا حق از می عشق آفریده‌ست

همان عشقم اگر مرگم بساید

منم مستی و اصل من می عشق

 بگو از می بجز مستی چه آید

 به برج روح شمس الدین تبریز

  بپرد روح من یک دم نپاید

Rumi's Last Poem On Deathbed
Ghazal # 2039 from Rumi's Divan-e Kabir


Go lay your head on a pillow
and just leave me all alone here by myself.
Go abandon a completely ruined
and suffering night-owl like me.

It is me all alone in here
drowned in a wave of my final thoughts
from dusk to dawn.
Either come and wash away all my worries
or go ahead and keep on acting so cruel.

Stay as far away as possible from me
so my sickness doesn't also bring you down.
Choose the path to healthiness
and leave my mortal labyrinth of sickness.

It is me in here with eyes filled with tears,
taking refuge in my little corner of sorrows.
Go and turn a hundred water-wheels
using the streams of tears running down my eyes.

I see a ruthless killer in front of me
with a heart as dry as a rusted thorn.
He kills people in cold blood
without giving them
the option to offer any blood-money ransom.

For the beauty of all beauties,
keeping a promise is not an obligation.
O sick yellow-faced lover,
be patient and keep all your love promises.

I have a mortal pain which has no other cure except dying.
So how can I possibly ask for any cure for this kind of pain?

Last night in my dreams,
I saw an old master in the alley of love
signalling to me with his hand: 'Come join us!'

If there is a dragon blocking our path,
love is the bright magic green emerald.
Unleash the emerald's blinding flash,
to subdue the obstructing dragon.

Stop It!
I'm ready to go out of my own self.
If you're truly an art-loving intellectual,
talk to me about the shining legacy of the great Avicenna,
and not some petty details about so-and-so's life!
Rumi


2039 غزل شمارهٔ -ديوان كبير - حضرت مولانا جلال الدين بلخي رومي

رو سر بنه به بالین تنها مرا رها کن
ترک من خراب شب گرد مبتلا کن
ماییم و موج سودا شب تا به روز تنها
 خواهی بیا ببخشا خواهی برو جفا کن
از من گریز تا تو هم در بلا نیفتی
بگزین ره سلامت ترک ره بلا کن
ماییم و آب دیده در کنج غم خزیده
بر آب دیده ما صد جای آسیا کن
خیره کشی است ما را دارد دلی چو خارا
 بکشد کسش نگوید تدبیر خونبها کن
بر شاه خوبرویان واجب وفا نباشد
 ای زردروی عاشق تو صبر کن وفا کن
دردی است غیر مردن آن را دوا نباشد
  پس من چگونه گویم کاین درد را دوا کن

در خواب دوش پیری در کوی عشق دیدم
 با دست اشارتم کرد که عزم سوی ما کن

گر اژدهاست بر ره عشقی است چون زمرد
 از برق این زمرد هين دفع اژدها کن

 بس کن که بیخودم من ور تو هنرفزایی

   تاریخ بوعلی گو تنبیه بوالعلا کن

Never Hesitate To Give Your Life To God
Ghazal # 2037 from Rumi's Divan Kabir

Because You (God) take away my soul,
it's so sweet for me to face my death.
It's even sweeter than my own sweet soul
to finally dissolve in You and face my death.

On this side, there is the sign of death
on the other, the sign of eternal life.
No one escapes death
I'm also not exempt from facing my death.

Leave your body and soul behind
make your journey to eternal world, dancing.
Never hesitate to give your life to God,
though it's not easy to face your death.

Why should I run away and hide my borrowed soul
if joining Divine Soul means giving up my carnal soul?
Why should I give up on mining
if I discover my Lord’s gold mine when I face my death?

When I break away from this worldly cage,
the Divine Gardens will be my new home.
When I crack open this oyster shell,
I will find His precious Pearl to face my death.

When God calls upon you to finally join Him,
He pulls you inward deep within your own self.
Leaving your life means leaving for Heaven.
You'll be swept away by the Rivers of Heaven,
wen you get ready to finally face your death.

Death is a shining bright mirror,
your beauty clearly reflected in it.
The mirror will tell you how beautiful it is
to bravely face your death.
Rumi


2037 غزل  شمارهٔ -ديوان كبير - حضرت مولانا جلال الدين بلخي رومي 

چون جان تو می‌ستانی چون شکر است مردن
با تو ز جان شیرین شیرینتر است مردن
این سر نشان مردن و آن سر نشان زادن
زان سرکشی نمیرد نی زین مراست مردن
بگذار جسم و جان شو رقصان بدان جهان شو
مگریز اگر چه حالی شور و شر است مردن
از جان چرا گریزیم جان است جان سپردن
وز کان چرا گریزیم کان زر است مردن
چون زین قفس برستی در گلشن است مسکن
چون این صدف شکستی چون گوهر است مردن
چون حق تو را بخواند سوی خودت کشاند
چون جنت است رفتن چون کوثر است مردن
مرگ آینه‌ست و حسنت در آینه درآمد
آیینه بربگوید خوش منظر است مردن

My Death is an Invitation from My King Of Kings
Selected verses from Rumi's Divan Kabir - Ghazal #1533

Come, today my King has invited me over.

Come, let's go and die in front of our King of Kings.
The world shall come back to life when I die,
that's why I never shy away from giving up my life.

When I die,
I shall tie up Archangel Gabriel to another bird.
I shall conquer the very soul of this materialistic world.
I shall exchange my jug of water for Divine Ocean.
How can I possibly reject such a win-win deal?!
Rumi


1533 غزل شمارهٔ -ديوان كبير - حضرت مولانا جلال الدين بلخي رومي 

بیا امروز ما مهمان میریم

بیا تا پیش میر خود بمیریم

ز مرگ ما جهانی زنده گردد

ازیرا ما نه قربان حقیریم

به مرغی جبرئیلی را ببندیم

به جانی ما جهانی را بگیریم

سبو بدهیم و دریایی ستانیم

چرا ما از چنین سودی نفیریم

Die In Love
Ghazal # 636 from Rumi's Divan Kabir


Go and die, go and die,
in this love, go and die.
Once you die in this love,
you'll turn into a holy spirit.

Go and die, go and die, 
don't  fear death, go and die.
Go and leave this dusty earth,
go and fly high toward the sky.

Go and die, go and die,
go cut loose from your own ego.
Your selfish ego is the shackles
holding you forever captive.

Go pick up a hammer, 
go dig a hole into the prison of your own being.
Once you tear down the walls of your prison,
you'll turn into a prince or a king.

Go and die, go and die,
go and die in front of your Beautiful King [God].
Once you die for your King,
you'll turn into a royalty or a celebrity.

Go and die, go and die,
go and rise up high above your own darkest clouds.
Once you rise above those clouds,
you'll turn into a brightly shining moon.

Be silent, be silent,
because silence is the breath of death.
But silence is also the breath of life,
so don't moan and complain about silence!
Rumi

غزل مشهور شمارهٔ 636 حضرت مولانا جلال الدين بلخي رومي

بمیرید بمیرید در این عشق بمیرید
در این عشق چو مردید همه روح پذیرید

بمیرید بمیرید و زین مرگ مترسید
کز این خاک برآیید سماوات بگیرید

بمیرید بمیرید و زین نفس ببرید
که این نفس چو بندست و شما همچو اسیرید

یکی تیشه بگیرید پی حفره زندان
چو زندان بشکستید همه شاه و امیرید

بمیرید بمیرید به پیش شه زیبا
بر شاه چو مردید همه شاه و شهیرید

بمیرید بمیرید و زین ابر برآیید
چو زین ابر برآیید همه بدر منیرید

خموشید خموشید خموشی دم مرگست
هم از زندگیست اینک ز خاموش نفیرید